Tussen de drukke werkzaamheden tijdens de herinrichting in Enter moest ik vaak aan de blogkermis denken. Misschien ook logisch, als het om je heen een kermis is van boeken, die her en der verspreid liggen, mensen die in en uit lopen en allerlei dingen die mis gaan. (Gelukkig gingen er ook dingen goed!)
Voor de herinrichting was niet een hele grote pot geld beschikbaar, waardoor we een aantal dingen zelf moesten doen. Ik vind het helemaal niet erg om de handen uit de mouwen te steken, maar het is wel: ieder zijn vak!
Toen ik de meneer met de belettering bezig zag, dacht ik, het is toch maar goed dat zoiets door een professional wordt gedaan en dat we het niet zelf hoeven op te plakken.
Schoenmaker blijf bij je leest!Vind ik dus dat we als bibliotheek bij ons oude vak moeten blijven: dus alleen bij onze vertrouwde inhoud? Als ik hier het antwoord
ja op zou geven, hadden natuurlijk die 23 Dingen geen enkele zin gehad. Maar ga ik nu het antwoord
nee geven, omdat men dat van mij verwacht?
Om het antwoord te geven op de vraag van Van
Essen2punt0, wil ik proberen zo dicht mogelijk bij mezelf te blijven en bij de omgeving waarin ik werk. Dan krijg ik voor mezelf hopelijk een duidelijk antwoord en hoop ik dat Essen2punt0 het toch kan verwerken in haar uiteindelijke blog over dit thema.
Als ik momenteel aan mijn eigen werk denk, denk ik in de eerste plaats aan onze klant. En die klant leest nog wel, maar kan zijn product ook elders vinden. Met onze concurrent
de boekhandel gaat het nog steeds goed! Ik zie het aan een van onze plaatselijke boekhandels in ons dorp. Het ging zo goed, dat hij een pand op een A-locatie heeft kunnen kopen.
Als we niet volledig van de markt willen verdwijnen, zullen we moeten veranderen!
Vraag daarbij is op welke manier veranderen? Ik ben het helemaal met Jan Klerk eens, die in Bibliotheekblad 19 van dit jaar (artikel "bibliothecaris 2.0 leert klanten zelf zoeken en vinden") het volgende over 23 Dingen zegt:
"Toch zijn er cursisten die na een enthousiaste start in de loop van het 23 Dingen traject zijn gestrand of zelfs helemaal zijn gestopt. Er zijn namelijk meer dan die 23 dingen nodig om een "nieuwe bibliothecaris" te worden."
Je zou daar onmiddellijk de conclusie aan kunnen verbinden: als die "nieuwe bibliothecarissen" niet komen, verandert er weinig in de bibliotheekwereld en worden we dus ook nooit producenten.
Een producent betekent letterlijk "maker", ga je het meer uitleggen naar de praktijk, dan is
de betekenis: het leveren van diensten en producten. Als ik kijk naar de letterlijke betekenis, nee, dan voel me zelf absoluut geen maker, ik bedenk niets zelf, maar kijk ik naar de andere betekenis dan herken ik onze bibliotheek wel in de definitie. We leveren immers het product boek aan onze klant en denk aan al die mooie producten, zoals
Biebwijz, die we aan het basisonderwijs gaan aanbieden!
Dus wat wordt er eigenlijk binnen deze discussie bedoeld met produceren. Het maken van een website, het zelf schrijven van een boek, het opnemen van filmpjes en die vervolgens uitlenen? Of bedoelen we met producten ook allerlei leesbevorderingsprojecten, waarmee we het product boek aan de klant proberen te "verkopen"? In het eerste geval is het duidelijk, overlaten aan bijvoorbeeld de website bouwer, die daarvoor is opgeleid. In het tweede geval zijn we al producenten.
Voor de rest van mijn verhaal, ga ik uit van nummer twee.
Als kleine bibliotheek werken we met bestaande producten, die we in een ander jasje proberen te gieten, afhankelijk van de vraag van onze klant. Een product als het
spel- en boekenplan is ooit door een bibliotheek bedacht, wegens succes landelijk aangeboden en in onze gemeente doen alle scholen vol enthousiasme mee aan dit project.
We kunnen dus produceren, kijk maar eens naar producten als
Zoek & Boek, Al@din en Schoolbieb! Prachtig!
Maar wel door een handjevol mensen bedacht, (de makers, dus producenten) en de rest van het land zorgt voor implementatie.
Er is beslist creativiteit onder bibliotheekmensen, alleen niet iedereen heeft de know how (ondanks de 23 Dingen), de vaardigheid en domweg gewoon de tijd niet om aan productontwikkeling te doen. Dat betekent natuurlijk niet dat kleine bibliotheken maar met de handen over elkaar moeten gaan zitten. De werkwoorden netwerken en samenwerken komen vervolgens om de hoek kijken. Net zoals tijdens de slotbijeenkomst van 23 Dingen waar gebrainstormd werd over Dingen waar je zelf al mee zou kunnen beginnen en andere Dingen, die provinciaal of zelfs landelijk opgepakt moeten worden.
Ons product
het boek loopt niet meer goed, maar door onze bibliotheek in Enter in een ander jasje te gieten (het winkelconcept) hopen we onze bestaande leden te behouden of zelfs nieuwe leden binnen te krijgen. Zoiets kun je als kleine bibliotheek alleen doen, als je samenwerkt met anderen.
Ook het winkelconcept is het voorbeeld van een product (als je het zo kunt noemen), wat in Almere is bedacht en vanwege het succes nu in andere bibliotheken wordt toegepast.
Ook samenwerking met andere instellingen is nodig om aan productontwikkeling te kunnen doen. Zo won de bibliotheek Zwolle de Bibliotheek Innovatie Prijs voor hun product
Biebsearch, waarbij wordt samengewerkt met de plaatselijke ROC's.
Wat ik eigenlijk zelf ervaar, is dat ik me geen producent voel, maar meer een soort doorgeefluik naar de klant toe. Onze scholen zullen ons niet als producent zien, maar als de bieb waar ze voor allerlei media, producten en diensten terecht kunnen.
Dat wij die producten niet zelf hebben gemaakt, zal hun een zorg zijn, als het product maar goed wordt omschreven, betaalbaar en goed uitvoerbaar is.
Ook de klant, die komt voor zijn detective, zal ons zien als de plek waar hij boeken haalt. Hij haalt een product uit ons assortiment, en verwacht echt niet dat wij die zelf maken.
Concluderend: de klant wordt steeds kritischer en is ook in staat zelf zijn informatie op te zoeken en te vinden. De bibliothecaris kan niet anders dan meegaan met die klant. Dus we geven onze bibliotheken een face lift om te kunnen concurreren met de boekhandel en bieden diensten aan als Zoek & Boek, zodat de klant vanuit zijn luie stoel aan zijn materiaal kan komen.
Omdat we ook binnen de bibliotheek met vergrijzing te maken hebben, is niet iedereen in staat nieuwe producten te ontwikkelen, die passen bij deze nieuwe kritische klant.
Niet iedereen, maar gelukkig (kijk maar naar een initiatief als Bibliotheek20.ning.com en het DOK in Delft) lopen er nog genoeg creatievelingen rond, die het wel kunnen. Mensen met een verfrissende blik, met digitale vaardigheden en die dit ook willen delen met collega's, die nog niet zo ver zijn.
Dus zolang we maar met elkaar kunnen delen, kunnen netwerken en samenwerken, zit het met die productontwikkeling wel goed. En daarbij zullen we ook met andere professionals moeten samenwerken!
Anders gezegd: ja, we blijven wel bij onze inhoud, maar zijn genoodzaakt leuke producten te ontwikkelen, producten die passen bij de klant van nu, om die inhoud bij de klant te krijgen.
En ik....ik breng mijn schoenen als ze stuk zijn, naar de schoenmaker!
Photo made by
Rick under CC License.
